VFG jaar congres 2024 (23 november 2024)

AI in de zorg – zorgen om AI

Thema-omschrijving:

De toepassing van artificiële intelligentie (AI) in de zorg was lange tijd een visioen voor een verre toekomst. De laatste jaren lijken er echter flinke stappen gezet te worden om dergelijke visioenen dichterbij te brengen. Zo zijn er regelmatig berichten dat AI radiologen of pathologen ‘verslaat’ bij het detecteren van ziekte in weefsel of beelden; dat AI vroegere diagnoses kan stellen door patroonafwijkingen in onze telefoongesprekken, bewegingspatroon of telefoongebruik te identificeren; en dat ‘large language models’ als ChatGPT steeds meer diensten kunnen bewijzen bij medische dossiervoering.

De opkomst van AI in de zorg staat echter niet op zichzelf. Ze past in een groter plaatje van digitalisering en streven naar een data-intensieve gezondheidszorg, waarin we steeds meer (digitale) data over onze levens genereren. Dat heeft ook tot gevolg dat actoren uit andere domeinen, zoals BigTech bedrijven, de gezondheidszorg binnenkomen. Al deze ontwikkelingen vinden bovendien plaats in een tijd waarin de druk op de zorgcapaciteit steeds groter wordt en de roep om ‘passende zorg’ steeds sterker. In deze setting lijkt het overdragen van zorgtaken aan technologie een aantrekkelijke oplossing – die echter ook door velen met aarzeling of huiver wordt ontvangen.

De Vereniging voor Filosofie en Geneeskunde plaatst de opkomst van AI en de zorgen daarover in een breder perspectief tijdens haar jaarcongres. Vragen die daarbij aan bod zullen komen:

1. Welke AI-toepassingen zijn er al, wat zijn de verwachtingen over toekomstige mogelijkheden (en beperkingen) en hoe realistisch zijn die?

2. Waar wordt AI nu al in de zorg toegepast, met welke ervaringen?

3. Wat doet de inzet van AI met opvattingen van ‘goede zorg’? Leidt inzet van AI tot een verarming/ontmenselijking van de zorg en wat verstaan we dan precies onder ‘menselijke zorg’ of de ‘menselijke maat’?

4. Wordt AI-zorg voorspellende gezondheidszorg? Automatische zorg?

Zo zal Diederik Gommers, intensivist en thema lead Human Centered Technology & AI for Health bij het Erasmus MC,een beschouwing geven over kansen en risico’s van AI vanuit het perspectief van de zorgverlener. Pim Haselager, hoogleraar Artificiële Intelligentie aan de Radboud Universiteit, zal in zijn lezing “Op weg naar een empathische omgeving met AI?” reflecteren op de uitdagingen op het gebied van implementatie en verantwoordelijkheid bij het streven naar ‘empathische omgevingen’. Giorgia Pozzi, onderzoeker aan de Technische Universiteit Delft, bespreekt het gevaar dat patiënten door toepassing van AI het slachtoffer worden van epistemische onrechtvaardigheid en hoe daarmee om te gaan. Anco Peeters, filosoof en cognitiewetenschapper, zal stilstaan bij de impact van AI op wat wij zien als ‘goede zorg’. Naast individuele lezingen zullen de sprekers deelnemen aan een panelgesprek. Het programma wordt verder verrijkt met flashtalks door promovendi (die de reikwijdte van AI in de zorg zullen demonstreren) en posterpresentaties van Masterstudenten die een inkijk bieden in het multidisciplinaire onderzoeksveld van AI in de zorg.